türkiyedeki madenler

Türkiye’de 50 milyar ton maden var


MTA’nın raporuna göre Türkiye’de 50 milyar ton maden bulunuyor. Dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenden 77’si Türkiye’de. Bu madenlere henüz petrol ve doğalgaz dahil değil. 
20 Şubat 2008 15:30 
Yazı boyutunu büyütmek için               
 TÜRKİYE, dünya rezervinin yüzde 72’sine sahip olduğu boru, kömürü bakırı, linyiti, altını, gümüşü ve tümü 77 çeşit olan maden rezervinin yani servetin üstünde oturuyor. MTA’nın ‘görünür maden rezervleri” araştırma raporuna göre, Türkiye’de toprak altında yaklaşık 50 milyar ton civarında, ‘ticarete konu’ 49 ayrı cins ve özellikte maden bulunuyor. Bu yönüyle Türkiye, maden kaynakları açısından 132 ülke arasında üretim itibarıyla 28’inci, çeşitlilikte ise 10. sırada yer alıyor. 


15.8 milyar ton kireç taşı 


Ayrıca dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenden 77’si Türkiye’de bulunuyor. MTA’nın muhtemel rezerv araştırmalarına göre Türkiye’de yer altındaki en yüksek maden rezervi, 15.8 milyar tonla dolomit madenine ait bulunuyor. İçinde kalsiyum karbonat (caco3) ve sodyum karbonat (na2co3) barındıran ve bu özellikleri yüzünden cam ve seramik endüstrisinin vazgeçilmezleri arasında yer alan dolomit, nadir ve çok değerli bir kireç taşı olarak biliniyor. 


Bunun yanı sıra Türkiye’de 13.9 milyar ton mermer, 8.3 milyar ton iyi kalitede linyit kömürü, 5.7 milyar ton kaya tuzu, 1,2 milyar ton ısı kalitesi yüksek taşkömürü, 1.8 milyar ton bor, 1.5 milyar ton da ponza taşı rezervi bulunuyor. Türkiye’de ayrıca 1.9 milyar ton da blister bakır cevheri bulunuyor. 


Toryum, uranyum 


Toplam 49 ayrı cins maden cevherinin bulunduğu yer altı maden kaynaklarının bugünkü piyasa değerinin ise yaklaşık 2.5 trilyon dolar civarında olduğu sektöre yakın kaynaklar tarafından ifade ediliyor. MTA’nın araştırmasına göre yer altında bulunan diğer madenler arasında, 29.6 milyon ton asbest, 82 milyon ton asfaltit, 35 milyon ton barit, 251 milyon ton bentonit, 1 milyar 641 milyon ton bitümlü şist, 88 milyon ton boksit, 3.8 milyon ton ton civa, 380 bin ton toryum, 233 milyon ton trona, 9 bin 137 bin ton uranyum, 345 milyon 158 bin ton zeolut ve 3 milyon 725 bin ton da iyi kalite zımpara taşı bulunuyor. Bu arada MTA’nın araştırmaları, Türkiye’de 600 ton altın ve 6 bin 62 ton da gümüş rezervi bulunduğunu gösteriyor. Bunun yanı sıra 239 milyon ton felspat, 70 milyon ton fosfat kayası, 25 bin ton krom, 86 ton kurşun, 2 milyon 270 bin ton kuvarsit, 626 bin kükürt, 1 milyon 483 bin ton lületaşı, 4 milyon 560 ton da manganez bulunuyor. 


Madenler çıkmış olsaydı ABD seviyesinde olacaktık 


TÜRKİYE’DEKİ toplam 49 ayrı cins maden cevherinin bulunduğu yer altı maden kaynaklarının bugünkü piyasa değerinin ise yaklaşık 2,5 trilyon dolar civarında olduğu sektöre yakın kaynaklar tarafından ifade ediliyor. Bu rakam Türkiye’deki 70 milyon nüfusun bir yılda ürettiği 450 milyar dolarlık milli gelirin 6 katını oluşturuyor.Kişi başı milli gelir 5 bin dolar civarında olduğuna göre, bu madenler bugün çıkarılmış, uluslararası piyasaya satılmış ve ülkede değerlendirilmiş olsaydı, Türkiye’de fert başına milli gelir ABD seviyesinde yani 30-35 bin dolar civarında olacaktı. MTA’nın bu araştırmalarına henüz bulunan petrol ve doğalgaz rezervleri dahil değil. Türkiye’de büyük miktarda petrol ve doğalgaz rezervlerinin de olduğu biliniyor. İşte Adnan Menderes’in 1952’de NATO’ya girebilmek için ABD ile imzaladığı ‘50 yıl yer altı maden kaynakları araştırılmayacak’ anlaşmasında sürenin dolduğunu uluslararası şirketlerde bildiği için, akın akın Türkiye’ye gelerek altın, petrol , doğalgaz ve boru çıkarmak istiyor. 
Tercüman